محمد بن یحیی خباز بطنینیبَطنینی، محمدبن یحیی خبّاز دمشقی، فقیه و محدّث شافعی در قرن یازدهم است. ۱ - مشخصاتدر بطنین، از قرای دمشق، متولد شد. از زمان تولّدش اطلاعی در دست نیست. ابتدا در دمشق به نانوایی اشتغال داشت، اما پس از چندی، از این شغل دست کشید و برای تحصیل به مصر مهاجرت کرد و چندین سال در دانشگاه ازهر نزد استادان بزرگی چون شیخ سلیمان المزاحی، شمس بابلی، شهاب احمد قلیوبی، شمس شوبری به تحصیل پرداخت. پس از آن در فنون مختلف علمی تدریس می‌کرد. وی در اواخر عمر، بینایی خود را از دست داد و در عین حال به قدرت حافظه‌اش افزوده شد، و این امر باعث شهرت و اعتقاد اغلب مردم، عامه و خاصه، نسبت به او گردید. ۲ - شاگردانشیخ محمد بخشی، شیخ عبدالقادر عبدالهادی، شیخ ابوالسعود، شیخ حمزه رومانی و بسیاری دیگر از فضلای آن زمان، از شاگردان او بودند. بطنینی پس از درگذشت شیخ محمد محاسبی، خطیب و مدرس جامع قُبّة النسر، در آن‌جا به تدریس پرداخت و بزرگترین مقام روحانی شافعیان و عالم حدیث در زمان خود شناخته شد. ۳ - سال درگذشتاو در ۱۰۷۵ درگذشت. [۱]
محمدامین بن فضل الله محبی، خلاصة الاثر، ج۴، ص۲۶۴، بیروت.
۴ - آثاراز وی اثری تألیفی با نام فتح رب البریّة بالجواب عن اسئلة المبتدعة الزیدیه باقی است. [۲]
اسماعیل بغدادی، ایضاح المکنون، ج۲، ستون۱۶۳، چاپ محمد شرف الدین یالتقایا و رفعت بیلکه کلیسی، (استانبول ۱۹۷۱ـ۱۹۷۲).
[۳]
اسماعیل بغدادی، هدیة العارفین، ج۲، ستون۲۹۰، استانبول ۱۹۵۵، چاپ افست تهران ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
۵ - فهرست منابع(۱) اسماعیل بغدادی، ایضاح المکنون، چاپ محمد شرف الدین یالتقایا و رفعت بیلکه کلیسی، (استانبول ۱۹۷۱ـ۱۹۷۲). (۲) اسماعیل بغدادی، هدیة العارفین، استانبول ۱۹۵۵، چاپ افست تهران ۱۳۸۷/۱۹۶۷. (۳) محمدامین بن فضل الله محبی، خلاصة الاثر، بیروت. ۶ - پانویس
۷ - منابعدانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بَطنینی»، شماره۱۴۵۱. |